Kierowcy pod wpływem narkotyków. Rzecznik koresponduje z Policją i Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji
W związku z sygnałami w mediach o zbyt małej liczbie narkotesterów znajdujących się na wyposażeniu Policji, Rzecznik Praw Obywatelskich w kwietniu 2016 r. wystąpił do Komendanta Głównego Policji o zajęcie stanowiska wobec tych sygnałów. Zdaniem Rzecznika, kwestia podnoszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym wymaga m.in. zapewnienia organom sprawującym kontrolę ruchu skutecznych narzędzi służących do uniemożliwienia kierowania pojazdami pod wpływem narkotyków.
W odpowiedzi Komendant Główny Policji poinformował, że w latach 2013-2015 liczba ujawnionych kierowców będących pod wpływem środka odurzającego stanowiła ok. 13,5% przebadanych (np. w 2015 r. 1252 osoby). Podał też informacje o wyposażeniu Policji w 2015r. w: 3590 narkotesterów jednorazowych, 82 urządzenia stacjonarno – przenośne tzw. elektroniczne i 1659 kaset do tych urządzeń.
Komendant wskazał przy tym, że niewielka liczba badań przeprowadzanych w celu wykrycia środków psychoaktywnych nie daje przełożenia na rzeczywiste zagrożenie, o którym świadczy liczba kierowców, którzy spowodowali zdarzenie drogowe (wypadek lub kolizję) będąc pod wpływem substancji psychoaktywnej. Komendant podkreślił, że w celu uzupełnienia niewystarczającej ilości narkotestów niezbędne są dodatkowe nakłady finansowe na ich zakup.
W związku z tą informacją Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z prośbą o ustosunkowanie się do tego problemu.
Minister wskazał, że w 2016 roku planowany jest zakup odpowiednio 4.650 narkotesterów jednorazowych oraz 5.880 kaset. Ponadto dodał, że Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji zgłosiło zapotrzebowanie na większą ilość narkotesterów w ramach nowej perspektywy finansowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 (ogółem 92 tys. narkotesterów).
W 2017 roku Rzecznik Praw Obywatelskich kontynuował monitorowanie sprawy zakupu kolejnych narkotesterów. RPO uzyskał od Komendanta Głównego Policji informację, że w 2016 roku przeprowadzono 8380 badań kierowców, spośród których ujawniono 1147 osoby, które znajdowały się w stanie po użyciu środków działających podobnie do alkoholu.
Co do liczby zakupionych urządzeń do badania zawartości narkotyków, Komendant Główny Policji przedstawił dane, z których wynika, że w roku 2017 już zakupiono 1013 narkotesterów oraz 40 kaset do narkotestów elektronicznych. Ponadto planowany jest dalszy zakup 7120 narkotesterów oraz 907 kaset, przy czym są to wartości ramowe.
Rzecznik zamierza kontynuować działania w przedmiotowej sprawie. Wyraża przy tym nadzieję, że nastąpi dalsze zwiększanie liczby narkotestów będących na wyposażeniu Policji, co pozwoli na zintensyfikowanie badań na zawartość w organizmie kierowców środków psychoaktywnych innych niż alkohol oraz działań prewencyjnych w tym zakresie. W efekcie przyczyni się to do eliminacji z ruchu drogowego kierowców pod wpływem narkotyków lub znaczącego ograniczenia liczby takich kierowców.