Jak Policja przeciwdziała przemocy i naruszeniom praw policjantek. Odpowiedź na wystąpienie RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Komendanta Głównego Policji z prośbą o wyjaśnienia w związku z publikacją na łamach tygodnika „Newsweek” „Kobiety w Policji: Jak wściekła suka”.  

Z odpowiedzi wynika, że
– w sprawach wskazujących na naruszenie prawa lub etyki zawodowej można informować wyższych przełożonych z pominięciem drogi służbowej.
– w ramach obowiązków służbowych pełnomocnicy komendantów wojewódzkich Policji do spraw ochrony praw człowieka, a także policyjni psychologowie pełnią dyżury w jednostkach Policji. Do pełniącego dyżur można się zwrócić o pomoc w sprawach dotyczących przestrzegania praw człowieka, zasad etyki zawodowej oraz równego i niedyskryminującego traktowania.

W celu przeciwdziałania opisanych w artykule zjawiskom Policja wypracowała wewnętrzne mechanizmy kontrolne pozwalające na przeciwdziałanie i reagowanie na zaistniałe niewłaściwe zdarzenia w służbie.
W zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinach policyjnych:
Realizowany jest program „Moc – TAK, Przemoc – NIE”, w ramach którego opracowano wskazówki i zasady prawidłowego postępowania w sytuacji, gdy sprawcą lub ofiarą przemocy w rodzinie jest policjantka lub policjant, oraz zasady udzielania pomocy psychologicznej rodzinie, w której doszło do przemocy.
W 2016 r. psychologowie policyjni przeprowadzili 18 interwencji kryzysowych, a w dziewięciu przypadkach udzielili pierwszej pomocy emocjonalnej w sytuacji przemocy psychicznej lub fizycznej w rodzinie policjanta lub pracownika.

Ponadto Komendant Główny Policji polecił wzmocnienie nadzoru przełożonych i kierowników jednostek Policji w celu:
– uzyskiwania informacji o trudnych sytuacjach rodzinnych policjantów oraz podejmowanie działań wspierających, profilaktycznych i szkoleniowych;
– skutecznego i konsekwentnego reagowania wobec policjantów podejrzewanych o stosowanie przemocy w rodzinie, a szczególnie o dopuszczanie się zachowań wyczerpujących znamiona przestępstwa w związku ze stosowaniem przemocy względem osób najbliższych;
– przypomnienia o najważniejszych postanowieniach wprowadzonego w maju 2012 roku programu przeciwdziałania przemocy w rodzinach policyjnych „MOC – tak, PRZEMOC – nie!”. Żaden sygnał o przemocy w rodzinie policyjnej nie może być zignorowany, a osoby pokrzywdzone, jak i stosujące przemoc, powinny mieć świadomość stałego monitorowania ich sytuacji rodzinnej;
– prowadzenia dodatkowego monitoringu zdarzeń związanych ze stosowaniem przemocy fizycznej i psychicznej przez funkcjonariusza Policji wobec członków ich rodzin.

W zakresie zamachów samobójczych:
Analizy psychologów policyjnych wskazują, że motywy samobójstw wśród policjantów i pracowników nie odbiegają od tych występujących w całej populacji (najczęściej wskazywane są: trudna sytuacja osobista, czynniki związane ze środowiskiem pracy, zmienne osobowościowe, uwarunkowania zdrowotne). Psychologiczna analiza usiłowania samobójstwa może być wykonana jedynie za zgodą osoby, której ma dotyczyć, dlatego nie da się zbierać takich informacji w każdym przypadku. W ciągu ostatnich 5 lat odnotowano 5 przypadków samobójstw wśród kobiet pełniących służbę/pracujących w Policji. W okresie 2013-2016 monitorowano 3 przypadki prób samobójczych policjantek.
Procedura antykonfliktowa

1 marca 2017 r. Komendant Główny Policji powołał Zespół do opracowania wewnętrznej polityki antykonfliktowej.
Procedura Antykonfliktowa (nazwa robocza) zawierać będzie zespół działań interwencyjnych i szkoleniowych, ukierunkowanych na przeciwdziałanie niewłaściwym zachowaniom w środowisku służby i pracy, algorytmy postępowania w sytuacjach problemowych. Przewiduje się, że Procedura zostanie wdrożona w Komendzie Głównej Policji w IV kwartale bieżącego roku, a następnie zostanie rozesłana do innych jednostek Policji w ramach tzw. dobrych praktyk.
Wprowadzenie Procedury ma na celu jednocześnie uporządkowanie wspomnianych wyżej, obecnie funkcjonujących w KGP rozwiązań, w celu przeciwdziałania powielania procedur i narzędzi do badania relacji w środowisku pracy.
Na zakończenie Komendant Główny Policji zapewnił Rzecznika, że nie akceptuje zachowań nieetycznych policjantów i pracowników Policji w stosunku do każdego człowieka, w tym także wewnątrz środowiska policyjnego.